۱۳ تیر به عنوان روز ملی مبارزه با بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان (زئونوز) نامگذاری شده است و هدف از آن آگاه سازی آحاد جامعه و گروه های شغلی در معرض ابتلا به این بیماریهاست که می تواند نقش مهمی در زمینه کنترل بیماری های زئونوز داشته باشد. 

مهمترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو (CCHF)، هاری، سالک، تب مالت و سیاه زخم است.

زئونوزها، از جمله بیماریهایی است که به طور طبیعی بین حیوانات مهره دار و انسان قابل انتقال است بنابراین جدی گرفتن آنها با دانستن راه های انتقال و پیشگیری از آن ضروری است .

عامل بیماری زئونوز متنوع و از گروه باکتری، ویروسها، قارچها و انگل ها هستند.
راه های انتقال بیماری زئونوز بسیار متنوع است، استفاده از منابع غذایی آلوده، تماس بین انسان و حیوانات به عنوان منبع غذایی و تماس با حیوانات دست آموز و وحشی از راه های انتقال زئونوز است. 

افزایش آگاهی عمومی افراد در رابطه با انواع بیماری ها از جمله زئونوز ها ضروریست و آگاهی عموم مردم از خطرات این عفونت ها و بیماری ها و نحوه مراقبت از آنها از طریق رسانه های عمومی و برنامه های آموزشی بسیار حائز اهمیت است .
فراهم آوردن فرآورده های غذایی سالم و بی خطر و آگاهی مصرف کنندگان از ویژگی های محصولات دامی سالم و نحوه تماس با دام نقش مهمی در کنترل و پیشگیری از این بیماری ها دارد .
با توجه به لزوم تعامل و هماهنگی بین گروه های بهداشتی، پزشکی، شهرداری و دامپزشکی، افزایش آگاهی عموم در رابطه با بیماری های زئونوز و انتقال آگاهی ها و آموخته ها به خانواده ها می تواند در کنترل این بیماریها نقش مهمی ایفا کند.

بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان:

بیماری هاری: یکی از بیماریهای مشترک بین حیوان وانسان است که اهمیت این بیماری، در میزان کشندگی ۱۰۰% آن است.  

توصیه ها:
شستشوی فوری زخم با آب و صابون پس از گزش به مدت ۲۰-۱۵ دقیقه، مراجعه فوری پس از هر گونه حیوان گزیدگی به مرکز درمانی و پیشگیری از هاری شهرستان.  

بیماری تب مالت: بروسلوز یا تب مالت یکی از بیماری های مشترک بین انسان و دام است که به صورت حاد یا مزمن عارض می شود. این بیماری در حیوانات باعث ایجاد مشکل در دستگاه تناسلی و ادراری و در انسان هم معمولا باعث تب، تعریق، ضعف و بی حالی و کاهش وزن می شود.

تب مالت انسانی بازتاب مستقیم تب مالت دامی است و کنترل نکردن آن در دام در واقع کنترل و پیشگیری از این بیماری را در انسان سخت تر می کند. باکتری تب مالت قدرت تهاجمی زیادی دارد و قابلیت نفوذ به پرده های مخاطی دهان، حلق، بینی، مخاط ملتحمه چشم و ریه ها را دارد.

این بیماری خسارات اقتصادی از طریق سقط جنین، نازایی، عدم باروری، کاهش شیر به همراه دارد و در برخی موارد سبب مرگ حیوان و عوارض جانبی نیز می شود. انسان نیز از طریق تماس مستقیم با دام و فرآورده های دامی و خوردن فرآورده های لبنی آلوده، به این بیماری مبتلا می شود.

توصیه ها :  
 آموزش بهداشت در خصوص عدم مصرف پنیر تازه بومی، جوشاندن شیر، عدم مصرف بستنی غیرپاستوریزه(سنتی) و واکسیناسیون دامها تحت نظارت اداره دامپزشکی.   
در فصل بهار و تابستان که در واقع فصل زایمان و شیردادن دامهاست، احتمال همه گیری تب مالت هم بیشتر می شود.

بیماری سالک (نوع جلدی): بیماری پوستی که توسط انگل لیشمانیا، در اثر گزش پشه خاکی ایجاد می شود. 

توصیه‌ها:
دفع مستمر و بهداشتی زباله و فضولات حیوانی و عدم تلنبار مصالح ساختمانی یا زباله،  آموزش بهداشت، نصب توری جلو دربهای ورودی و پنجره‌ها، بهسازی محیط، اجتناب از رفتن به مناطق آلوده بیماری سالک، استفاده از پشه بند. در صورت بروز جوش و یا هر ضایعه پوستی بیش از ۱۰ روز به پزشک مراجعه شود.

تب کریمه کنگو  :بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو یک بیماری ویروسی است که از طریق نیش کنه آلوده و تماس انسان با خون و لاشه حیوان آلوده، منتقل می‌شود.
علائم بیماری شامل تب ناگهانی و شدید، ضعف، سردرد، درد شدید در ناحیه پشت و کمر و بی اشتهایی که ممکن است در موارد شدید و مرگبار، خونریزی از لثه، بینی، ریه‌ها، روده و رحم اتفاق بیفتد.

در راستای پیشگیری از بیماری توصیه‌های زیر لازم و ضروری است :
  از مصرف جگر خام و نیم پخته خودداری نموده، گوشت مورد مصرف خود را با تأیید دامپزشکی تهیه و طبخ نمایید. از کشتار دام در معابر عمومی و در مراسم‌ها (ورود حجاج و زائرین عتبات عالیات) جداً خودداری کنید. از تماس با لاشه خون و ترشحات دام بپرهیزید.    
  افراد در معرض خطر (قصاب، سلاخ) در هنگام ذبح باید از وسایل حفاظت فردی استفاده نمایند، هنگام کشتار دقت کافی نموده، از تماس با خون و ترشحات دام پرهیز نمایند و بهسازی محل های نگهداری دام انجام شود. در صورت برخورد با علائم بیماری، هرچه سریعتر به بیمارستان مراجعه نموده تا اقدامات درمانی به عمل آید.